اصفهان ، نصف جهان

اصفهان پایتخت فرهنگ و تمدن اسلامی و ایران، یکی از زیباترین شهرهای ایران و مقصد بیشتر گردشگران داخلی و خارجی است. سالانه میلیون‌ها گردشگر از اصفهان بازدید می‌کنند که بیشتر این بازدیدها در فصل بهار و به ویژه در ایام نوروز صورت می‌گیرد. بیشتر شهرت اصفهان، علاوه بر هوای معتدل آن، آثار تاریخی بجا ماندن از سده‌های گذشته (بخصوص از دوران صفویان) و گذر رودخانه زاینده رود از میان آن است. متاسفانه در چند سال اخیر به دلیل ارسال آب زاینده رود به شهرهایی همچون قم و یزد در برخی ماه‌های سال رودخانه زاینده رود خشک است که این مسئله هم از زیبایی اصفهان و هم از لطافت هوای آن کاسته است.  اصفهان به واسطه تاریخ کهن و آثار باستانی بی‌شمار،‌ از شهرهای معروف جهان است و به گفته آندره مالرو فقط با دو شهر‌ پکن و فلورانس قابل مقایسه است. بهترین نمونه‌های بجا مانده از سبک‌های گوناگون معماری را می‌توان در اصفهان دید. همچنین در آثار تاریخی این شهر می‌توان انواع گنبدسازی،‌ کاشیکاری،‌ گچبری،‌ مقرنس‌کاری،‌ منبت‌کاری و خوشنویسی را در بهترین شکل آن مشاهد کرد. قسمت اعظم آثار این شهر به زمان پس از اسلام به‌ویژه دو دوره سلجوقی و صفوی تعلق دارد که آثاری نفیس در میان مساجد،‌ کاروانسراها،‌ میادین و پل‌ها و خیابان‌ها از آن دوره‌ها به جای مانده است.  در رابطه با نام این شهر،‌ اکثر پژوهشگران بر این باورند که چون این ناحیه در پیش از اسلام،‌ به‌ویژه دوران ساسانیان،‌ مرکز گرد آمدن سپاه بوده،‌ آنجا را «اسپهبان» می‌گفتند که بعدها به شکل عربی اصفهان درآمده است. اصفهان با 10 شهر فرایبورگ در آلمان،‌ کوآلالامپور در مالزی،‌ ایروان در ارمنستان،‌ فلورانس در ایتالیا،‌ شیان در چین،‌ سنت پترزبورگ در روسیه،‌ هاوانا در کوبا، یاش در رومانی،‌ شهر کویت و بارسلون در اسپانیا خواهرخوانده است.

تاریخچه

از دوره‌های تاریخی مختلف که بگذریم،‌ طغرل‌‌بیک، بانی سلسله سلجوقی،‌ علی‌رغم نفرت مردم از خود علاقه خاصی به اصفهان داشت و آن را پایتخت خود قرار داد. توسعه و نوسازی‌های وی در زمان آلب‌ارسلان و با هدایت‌های خواجه نظام‌الملک نیز ادامه یافت. در زمان ملک‌شاه بود که فضای سبزی به نام باغ نقش جهان در مرکز اصفهان احداث شد. اواخر دوره صفوی،‌ دوره ناخوشایندی برای اصفهان بود که با حمله محمود افغان به نهایت رسید. پس از رفع این فتنه،‌ تا حدی آرامش در کشور برقرار شد و چندی بعد نادرشاه رسماً‌ دولت افشار را بنیان نهاد و مشهد را پایتخت قرار داد. در دوره زند نیز پایتخت به شیراز منتقل شد و پس از آن تهران پایتخت انتخابی پادشاهان واقع شد و به این ترتیب دیگر اصفهان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار نبود. با پایان حکومت سلجوقی،‌ اصفهان وارد دوره رکود در دوره خوارزمشاهی و مغول شد. این دوره تدام یافت تا آن که سلسله صفوی آغاز شد اما حدود صد سال پس از آن،‌ با انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان،‌ دوره طلایی آغاز شد. در این زمان،‌ شیفتگی شاه عباس به سرزمین‌های آن سوی آب زمینه‌ی رفت و آمد جهانگردان اروپایی به اصفهان را نیز مهیا کرد. شاه عباس که قصد داشت پایتختی باشکوه و قابل مقایسه با شهرهای افسانه‌ای بسازد،‌ با کمک مشاور اعظم خود،‌ شیخ بهایی به این کار پرداخت. اصفهان به برکت اقدامات عمرانی و فرهنگی،‌ خیلی سریع از وضعیت یک ولایت‌نشین به پایتخت امپراتوری شیعه تبدیل شده و مهاجرت از اطراف و اکناف،‌ رشد جمعیت این شهر را به دنبال داشت. از جمله کسانی که به اصفهان مهاجرت کرده و یا مجبور به این کار شدند،‌ می‌توان به هنرمندان و صنعت‌کاران چیره‌دست اشاره کرد. اواخر دوره صفوی،‌ دوره ناخوشایندی برای اصفهان بود که با حمله محمود افغان به نهایت رسید. پس از رفع این فتنه،‌ تا حدی آرامش در کشور برقرار شد و چندی بعد نادرشاه رسماً‌ دولت افشار را بنیان نهاد و مشهد را پایتخت قرار داد. در دوره زند نیز پایتخت به شیراز منتقل شد و پس از آن تهران پایتخت انتخابی پادشاهان واقع شد و به این ترتیب دیگر اصفهان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار نبود. اوج این شرایط را می‌توان در دوره ظل‌السلطان، دردانه ناصرالدین شاه در اصفهان دید. در عصر پهلوی اول اقداماتی برای تعمیر و محافظت از آثار تاریخی اصفهان صورت گرفت و در دوره پهلوی دوم،‌ این شهر به مقصدی توریستی و همچنین مرکزی صنعتی-اقتصادی تبدیل شد. پالایشگاه اصفهان از آن جمله بود که سال 58 نخستین واحد تقطیر آن فعالیت خود را آغاز کرد و توانست در طول 8 سال دفاع مقدس،‌ نقشی حیاتی در تأمین نفت کشور بازی کند.

آب و هوا

اصفهان شهری چهار فصل است. تابستان‌های آن گرم و زمستان‌های آن سرد است. هوای پاییزی این شهر در نیمه‌های فصل بیشتر به زمستان می‌گراید. هوای اصفهان در بهار بسیار معتدل و دل‌انگیز است. به علت کم بودن وزش باد در فصل پاییز و زمستان و ایجاد پدیده وارونگی هوا، در برخی روزها انباشت آلودگی‌ها در مرکز شهر زیاد می‌شود. در این مواقع به سالمندان توصیه می‌شود که خانه را ترک نکنند.

بهترین زمان سفر

بهترین زمان برای سفر به اصفهان نیمه‌های فصل بهار است. در این زمان اصفهان دارای هوای مطبوع و پاک است.

راه های دسترسی

فرودگاه شهید بهشتی تنها فرودگاه اصفهان است که در سال ۱۳۶۱ تاسیس شده است. این فرودگاه توانسته است با ایجاد قرارداد با هواپیمایی ترکیه پروازهایی غیرمستقیم به تمامی نقاط جهان برنامه ریزی کند. این فرودگاه به بیشتر فرودگاه‌های داخلی پرواز دارد. ایستگاه راه‌آهن اصفهان، در بیرون شهر مقابل سپاهان شهر قرار دارد. این ایستگاه هر شب قطارهایی را به مقصد تهران دارد اما در این ایستگاه هیچ قطاری به مقصد شیراز نیست. در نزدیکی ایستگاه تعداد زیادی تاکسی و اتوبوس وجود دارد که می‌تواند شما را به مرکز شهر (خیابان چهارباغ) برساند.

حمل و نقل داخلی

دربسیاری از مناطق شهر اصفهان ایستگاههای کرایه دوچرخه وجود دارد. با کرایه دوچرخه در یک ایستگاه می‌توان آن را در ایستگاهی دیگر تحوبل داد. برای تحویل دوچرخه، همراه داشتن کارت ملی الزامی است. در بسیاری از نقاط در مرکز شهر (خیابان شمس‌آبادی، چهارباغ پایین، آیت الله طیب و چهارباغ عباسی) طرح زوج و فرد وجود دارد. برای وارد شدن به میدان نقش جهان با اتومبیل شخصی، از خیابان سپه (که میدان امام حسین را به میدان نقش جهان وصل می‌کند) باید استفاده کرد. خروجی میدان، از طریق خیابان حافظ به چهارراه شکرشکن متصل می‌شود. در داخل میدان نقش جهان پارکینگ وجود دارد که بجز در ایام شلوغ سال، همیشه جای خالی دارد. بستن کمربند ایمنی در تمام نقاط شهر الزامی است.

اقامت

اگر قبلا هتل رزرو کردید ، راهی هتل شوید هر چند که باید تا ساعت ۲ ظهر که اتاق خالی میشود منتظر بمانید. اگه اهل چادر زدن هستید درون  پارک و اطراف سی و سه پل چادر نزنید. شهرداری مکان هایی رو برای چادر زدن اختصاص داده که بهترین مکان، باغ غدیر (خ 22 بهمن، اول علامه امینی) و پارک قلمستان (خیابان امام خمینی، نرسیده به بزرگراه ) می باشد.

غذاهای محلی

تقریبا همه انواع خوراک ها در این استان تهیه و طبخ می شود ولی برخی از آن ها خاص خود مردم استان است که در همه شهرها، بخش ها و دهستان ها تهیه شده و طرز استفاده آن از این خطه به نقاط دیگر ایران رفته است.مشهورترین غذای سنتی اصفهان بریونی است. غذاهای دیگری چون:کوفته سبزی،کاله جوش، اماج، آب گوشت و سیب‌زمینی (گوشت و لوبیا)، کاچی هفت دختر (کاچی بی‌بی حور)و… از دیگر غذاهای سنتی استان اصفهان به شمار می آیند.

مراکز خرید

اصفهان با توجه به گستردگی آن از شمال تا جنوب، شرق و غرب دارای مراکز خرید متنوعی است. مراکز خرید اصفهان همچون مجتمع تجاری شهر (سیتی سنتر)، مراکز خرید مهرسان، مجمتع پارک، اوسان، مریم، کوثر، نگین، مارتین، جشنواره- چهارباغ، آزادی، افتخار، سپه، انقلاب، عالی قاپو، پاساژ ایفل، پاساژ تخت جمشید، بازار قیصریه، پاساژ جعفری، بازار بزرگ اصفهان (سبزه میدان سابق) و پنج طبقه از محبوبیت زیادی برخوردارند.

سوغات

 با گذر از بازار امام اصفهان و دیگر مراکز خرید آن میتوان فهمید که سوغات اصفهان تنوع زیادی دارد مهمترین یادگاری هایی که می شود از اصفهان تهیه کرد، صنایع دستی زیبای آن است مانند خاتم کاری، مینا کاری، مینیاتور، پارچه های قلمکار و … همچنین از سوغاتی های خوراکی معروفش می توان به گز و پولکی  اشاره کرد که معروف ترین شیرینی های اصفهان هستند.